European Nuclear Society
Aide-mémoire, Budapeszt – 7 czerwca 2022 r.
Międzynarodowi eksperci związani z reaktorami badawczymi produkującymi radoizotopy medyczne, producenci pozareaktorowi i bezpośredni użytkownicy tych substancji wzywają do pilnego opracowania długoterminowej strategii, która zapobiegnie krytycznemu brakowi możliwości produkcyjnych i badawczych związanych z radioizotopami medycznymi. Wspólnie wnioskują o opracowanie wspólnych zasad postępowania, które będą stymulować bardzo potrzebne inwestycje
i zmiany polityk.
Eksperci jednogłośnie podkreślali kluczową rolę, jaką odgrywają radioizotopy medyczne w walce z nowotworami i podkreślili konieczność zapewnienia niezawodnego oraz stabilnego łańcucha ich produkcji i dostaw. Spowodowane jest to zarówno wzrostem potrzeb pacjentów, jak i stałego zaostrzania wymagań stawianych reaktorom badawczym.
Europa odgrywa kluczową rolę w produkcji radioizotopów medycznych. Wystarczy wziąć pod uwagę, że na naszym kontynencie znajduje się 4 z 6 światowych dostawców usług napromieniania i 2 największe zakłady separacji molibdenu-99 (99Mo). Umożliwia to 1500 europejskim centrom medycyny nuklearnej wykonanie około 10 milionów procedur medycznych rocznie. Na szczeblu europejskim Agencja Dostaw Euratomu (ESA) współprzewodniczy Europejskiemu Obserwatorium Dostaw Radioizotopów
Medycznych, które odgrywa ważną rolę w monitorowaniu wszystkich aspektów związanych z tą dziedziną.
Postęp i innowacje medyczne sprawiają, że rynek radioizotopów medycznych nieustannie się zmienia. Obecnie obiecujące terapeutyczne radioizotopy medyczne, takie jak lutet-177 czy aktyn-225 zyskują na znaczeniu, a inne, takie jak terb-161 i miedź-64 rodzą nadzieje na opracowanie nowych technik terapeutycznych. Terapie oparte na użyciu tych radioizotopów przynoszą pozytywne wyniki, ratując tysiące istnień ludzkich dzięki nieinwazyjnym sposobom aplikacji
i niskiemu poziomowi toksyczności.
Oczekuje się, że globalne zapotrzebowanie na wspomniane powyżej i inne radioizotopy medyczne dramatycznie wzrośnie w nadchodzących latach. Obecny park europejskich reaktorów badawczych nie jest wystarczający, aby zaspokoić rosnące zapotrzebowanie na te radiofarmaceutyki, które wymagają napromieniania neutronami w procesie produkcyjnym. Z pewnością sytuacja ta stanie się jeszcze gorsza, kiedy niektóre z obecnie działających, wiekowych, reaktorów badawczych dobiegną końca okresu eksploatacji. Dlatego nowe reaktory badawcze są konieczne, aby uniknąć przyszłych braków.